Hlíð

Um­hyggja er leið­ar­stef Hlíð­ar. Um­hyggja og umönn­un eru hugtök sem eru ná­tengd og gjarn­an not­uð jöfn­um hönd­um. Hug­tak­ið um­hyggja hef­ur ver­ið skil­greint sem nokk­urs­kon­ar regn­hlíf­ar­hug­tak er nær yfir allt starf leik­skól­ans frá því að taka á móti barni að morgni og til þess að skapa þroska­væn­legt náms­um­hverfi í skól­an­um. Umönn­un á þá frek­ar við þeg­ar kenn­ari ann­ast barn í nán­um tengsl­um við það svo sem þeg­ar barn er huggða eða að­stoð­að í mat­ar­tíma. Umönn­un er þá und­ir­hug­tak um­hyggju. Vand­séð er hvern­ig unnt er að veita umönn­un án um­hyggju.

Leik­skóla­starf­ið í Hlíð grund­vallast á hug­mynd­um um mik­il­vægi um­hyggju í leik­skólastafi og er skóla­starf­ið skipu­lagt á þeim grunni. Horft er til kenn­inga banda­ríska mennt­un­ar­fræð­ings­ins Nel Nodd­ings sem rann­sakað hef­ur um­hyggju í skólastarfi og er afar kunn af störf­um sín­um. Hún hef­ur ver­ið öt­ull tals­mað­ur þess að um­hyggja sé höfð að leið­ar­ljósi í öllu skólastarfi. Nodd­ings seg­ir um­hyggju vera náin sam­skipti tveggja og hún þarfn­ist alltaf bæði gef­anda og þiggj­anda. Þeg­ar leik­skóla­kenn­ari veit­ir um­hyggju þarf hann að sjá og heyra hvert barn svo hvert og eitt þeirra fái um­hyggju við hæfi. Nodd­ing held­ur því fram að all­ir hafi þörf fyr­ir um­hyggju sem feli í sér skiln­ing, við­ur­kenn­ingu, virð­ingu og að til­heyra öðr­um og það eigi ekki að­eins við um börn held­ur einn­ig um full­orðna þeg­ar erf­ið­leik­ar steðja að. Hún tel­ur að skort­ur á um­hyggju sé rót ým­issa vanda­mála í nú­tíma­þjóð­fé­lög­um. Í skólastarfi legg­ur Nodd­ings áherslu á að um­hyggja sé þema sem eigi að um­lykja allt skólast­arf og að skóla­dag­ur­inn sé skipu­lag­að­ur með um­hyggju í fyr­ir­rúmi. Að mati Nodd­ings birt­ist um­hyggja kenn­ara m.a. í við­horfi hans til barna og þeirri sýn er hann hef­ur til barnæsk­unn­ar.

Áherslu­þætt­ir:

• Um­hyggja og umönn­un
• Til­finn­inga­legt ör­yggi
• Sveigj­an­legt náms­um­hverfi og dag­skipu­lag
• Tíma­pressu og streitu út­hýst
• Hlýja, virð­ing, góð­vild og festa
• Ein­stak­lings­mið­uð umönn­un og nám
• Málörvun í anda snemm­tækr­ar íhlut­un­ar

Í að­al­námskrá leik­skóla seg­ir að í dag­legu starfi leik­skóla skuli leggja áherslu á um­hyggju, til­lits­semi og sam­hjálp allra í leik­skól­an­um. Um­hyggja er lyk­il­hug­tak í starfi Hlíð­ar og grunn­ur að kennslu­að­ferð­um og skipu­lagi leik­skól­ans. Um­hyggja kenn­ar­ans skipt­ir máli fyr­ir það hvort og hvern­ig barn nær að til­einka sér þekk­ingu og færni. Um­hyggju­söm sam­skipti eru ekki sjálfsprott­in, þau þarf að rækta og ígrunda. Leiða má að því lík­um að um­hverfi leik­skóla sem ein­kenn­ist af um­hyggju sé þroska­væn­legt um­hverfi þar sem leit­ast er við að mæta þörf­um allra barna.

Um­hyggju sýn­um við með því að:

• Vera til stað­ar fyr­ir börn­in
• Hlusta á börn­in
• Vera í augn­hæð barn­anna
• Vera já­kvæð og glöð
• Sýna þol­in­mæði
• Sýna hlýju og kær­leika
• Gæta að radd­beit­ingu
• Mæta hverju barni sem ein­stak­lingi
• Bera virð­ingu fyr­ir börn­um og sýna það í verki

Esju­hlíð

Jóna Magnea Magnús­dótt­ir Han­sen

Hamra­hlíð

Elísa Hörn Ás­geirs­dótt­ir

Kletta­hlíð

Sigrún Agn­ars­dótt­ir

Steina­hlíð

Sig­ur­veig Dav­íðs­dótt­ir
Áslaug Emma Magnús­son

Út­hlíð

Linda Björk Jörgens­dótt­ir

Kristín Ásta Jóns­dótt­ir
kristinj@mos.is

Tengi­lið­ur far­sæld­ar barna á Hlíð.

Börn­in hefja leik­skóla­göng­una í litl­um hóp­um, tvö til fjög­ur börn í hverj­um hópi. Í Hlíð er not­uð svo­kölluð þátt­tökuað­lög­un sem bygg­ir á því að for­eldri sé með barn­inu í leik­skól­an­um hluta úr degi, í þrjá til fimm daga og taki þátt í starfi leik­skól­ans. Mark­mið­ið er að skapa traust milli for­eldra og leik­skóla sem er grund­völl­ur far­sæls sam­starfs. Með því að for­eldr­ar séu þátttk­end­ur í starf­inu frá fyrsta degi kynn­ast þeir dag­skipu­lagi deild­ar­inn­ar og því sem fram fer í leik­skól­an­um. Að­lög­un tek­ur sex daga ef allt geng­ur vel.

Til að tryggja upp­lýs­ingaflæði til for­eldra eru töfl­ur í fata­klef­um deilda þar sem upp­lýs­ing­ar ætl­að­ar for­eldr­um eru sett­ar upp.

Í Hlíð er fjöl­breytt starf og því mik­il­vægt að börn­in séu með fatn­að sem hent­ar við ýms­ar að­stæð­ur. Þess vegna er mik­il­vægt að börn­in hafi þann fatn­að sem hent­ar hverju sinni.

Innifatn­að­ur:

Mik­il­vægt er að börn­in klæð­ist föt­um sem þau geta hreyft sig í og mun­um að þau eru á fullu að kanna heim­inn og geta bæði blotn­að og orð­ið skít­ug.

Börn­in þurfa því líka að hafa föt til skipt­anna og er gott að hafa tvennt af öllu; bux­ur, sokka­bux­um, sokk­um, sam­fellu/nær­föt og peys­ur. Fatn­að­ur­inn er geymd­ur í körf­un­um þeirra inni á baði.

Gott er að fylgjast með því hvaða föt eru send heim, því þá vant­ar þau í auka­föt­in í körf­una. Mjög gott er að hafa fjöl­nota poka í körf­unni til þess að setja blaut og skít­ug föt í.

Gólfin geta ver­ið sleip og er því best að börn­in eru í sokk­um með gúmmíi und­ir eða í inni­skóm.

Úti­fatn­að­ur:

Í fata­klef­an­um á að vera fatn­að­ur sem hent­ar í öllu veðri. Nú er vet­ur­inn fram und­an og þá þarf að huga að hlýrri fatn­aði s,s húf­um, vett­ling­um, hlýj­um peys­um, ull­ar­sokk­um, snjó- og polla­göll­um, stíg­vél­um eða kulda­skóm. Mjög tak­markað er til af láns­föt­um og því nauð­syn­legt að for­eldr­ar fari yfir fatn­að­inn og gái hvort ekki sé ör­ugg­lega allt til stað­ar.

Mik­il­vægt er að úti­fatn­að­ur­inn sé þægi­leg­ur svo þau hefti ekki hreyfi­þroska barn­anna. Það þarf að vera pláss fyr­ir ull­ar­sokka í stíg­vél­um, vett­ling­ar þurfa að passa vel (ekki of stór­ir, því þá geta þau ekki grip­ið um leik­föng­in) og það þarf að vera auð­velt fyr­ir starfs­fólk­ið að klæða þau í skó og stíg­vél.

At­hug­ið að það er mjög mik­il­vægt að merkja föt barn­anna. Börn­in eiga oft eins föt og því erfitt fyr­ir börn og full­orðna að þekkja hver á hvaða flík.

• Kynn­ing­ar­fund­ur fyr­ir nýja for­eldra í júní
• For­eldra­fund­ur að hausti
• For­eldrakaffi þar sem for­eldr­um er boð­ið að staldra við síð­deg­is vera með börn­um sín­um og rabba við starfs­fólk. For­eldrakaffi eru einu sinni til tvisvar á önn.
• For­eldra­við­töl. Eitt við­tal er á önn en deild­ar­stjór­ar ávalt til við­tals utan þess.

Fyr­ir við­tölin hafa deild­ar­stjór­ar og starfs­fólk fyllt út at­hug­un­arlista vegna þroska­þátta. Deild­ar­stjóri sér að öllu jöfnu um við­tal­ið. For­eldr­ar fá einn­ig tæki­færi til að koma með sín­ar spurn­ing­ar og miðla upp­lýs­ing­um um barn­ið heima fyr­ir. Áætl­að­ur tími for­eldra­sam­tala er 15 mín. Fyr­ir utan skipu­lögð við­töl geta for­eldr­ar óskað eft­ir við­tali.

Mik­il­vægt er að deild­ar­stjór­ar fái upp­lýs­ing­ar um breyt­ing­ar á hög­um og að­stæð­um í fjöl­skyldu barns­ins sem fyrst þar sem þær geta haft áhrif á líð­an barns­ins á leik­skól­an­um.

Mik­il­vægt er að for­eldr­ar til­kynni til leik­skól­ans ef barn er heima vegna veik­inda eða af öðr­um ástæð­um.

Barn sem fær hita skal dvelja heima þar til það hef­ur ver­ið a.m.k. hita­laust í sóla­hring. Barn sem fær smit­sjúk­dóm skal vera heima þar til smitt­hætta er lið­in hjá til að forð­ast út­breiðslu sjúk­dóms í leik­skól­an­um.

Gert er ráð fyr­ir að börn taki þátt í öllu dag­legu starfi leik­skól­ans bæði inni og úti. Við get­um ekki tek­ið á móti veiku barni eða orð­ið við ósk um að barni sé hald­ið inni eft­ir veik­indi. Við get­um kom­ið til móts við for­eldra með því að senda barn­ið síð­ast út og taka það fyrst inn. Úti­veru er ekki sleppt nema í und­an­tekn­ing­ar til­vik­um.

Starfs­fólk leik­skól­ans má ekki gefa börn­um lyf í leik­skól­an­um.

Þeg­ar barn veikist í leik­skól­an­um höf­um við sam­band við for­eldra og þeir þurfa strax að sækja barn­ið. Við hringj­um þeg­ar hita­mæl­ir sýn­ir hita yfir 38°, þeg­ar barn sýn­ir greini­leg merki van­líð­un­ar og þeg­ar um nið­ur­gang og upp­köst er að ræða.

• Fyllsta ör­ygg­is er ávallt gætt inn­an dyra og utan
• Áætlan­ir um ör­ygg­is­mál eru til stað­ar
• Fylgst er með að hús­bún­að­ur og leik­tæki séu í lagi
• Börn­in eru ávalt í um­sjá starfs­manns
• Starfs­fólk veit hvar hvert barn er stað­sett þeg­ar ver­ið er á úti­svæði
• Öll slys eru skráð á þar til gerð eyðu­blöð sem varð­veitt eru á skrif­stofu leik­skól­ans